Σχολικά προγράμματα

Το Εβραϊκό Μουσείο Θεσσαλονίκης υλοποιεί το μουσειοπαιδαγωγικό πρόγραμμα με τίτλο «Εβραϊκές γιορτές στα τραπέζια της Θεσσαλονίκης». Το πρόγραμμα απευθύνεται σε μαθητές/τριες της πέμπτης και έκτης τάξης του Δημοτικού και θα έχει διάρκεια περίπου μίας ώρας. 

Σκοπός του προγράμματος είναι οι μαθητές/τριες να γνωρίσουν τα ήθη και τα έθιμα των εβραϊκών γιορτών, δίνοντας έμφαση στις διατροφικές συνήθειες της σεφαραδίτικης κουζίνας και να εξοικειωθούν με τους συμβολισμούς των μεγάλων εβραϊκών γιορτών μέσω της βιωματικής και συνεργατικής μάθησης.

Οι μαθητές/τριες αφού περιηγηθούν και παρατηρήσουν τα εκθέματα της μόνιμης Λαογραφικής έκθεσης που αφορούν τις μεγάλες θρησκευτικές γιορτές του Ιουδαϊσμού, θα καθίσουν στην αίθουσα των εκπαιδευτικών προγραμμάτων, όπου θα έχουν τη δυνατότητα να συζητήσουν για τις Εβραϊκές Γιορτές, να βρουν κοινά στοιχεία μεταξύ της εβραϊκής και χριστιανικής κουζίνας και να παίξουν διάφορα εκπαιδευτικάπαιχνίδια. 

Για πληροφορίες και κρατήσεις: 2310 250406, εσωτ. 3 ή info@jmth.gr Υπόψιν κ. Ναχμία

Συντελεστές:

Υλοποίηση μουσειοπαιδαγωγικού προγράμματος: Λούση Ναχμία 

Σχεδιασμός μουσειοπαιδαγωγικου προγράμματος: Δρ. Ξένια Ελευθερίου- Λούση Ναχμία

Σχεδιασμός εκπαιδευτικών δράσεων:: Έλενα Ζιάβρα, Αρχαιολόγος-Μουσειολόγος

Γενική Επιμέλεια προγράμματος: Δρ. Ξένια Ελευθερίου, Επιστημονική Υπεύθυνη του Εβραϊκού Μουσείου Θεσσαλονίκης

Ακαδημαϊκός σύμβουλος: Δημήτρης Γουλής, Επ. Καθηγητής ΑΠΘ

Δημιουργία βίντεο: Πέτρος Παπακυριακού

Το 2023 συμπληρώνονται ογδόντα έτη από την αναχώρηση του πρώτου τρένου στο οποίο επιβιβάστηκαν με βίαιο τρόπο Θεσσαλονικείς Εβραίοι σε βαγόνια ζώων στον παλιό σιδηροδρομικό σταθμό της Θεσσαλονίκης. Ξεκίνησε στις 15 Μαρτίου του 1943 με προορισμό το μεγαλύτερο σε αριθμό θυμάτων στρατόπεδο θανάτου στην Πολωνία, το Άουσβιτς-Μπίρκεναου. Η εβραϊκή κοινότητα της Θεσσαλονίκης έχασε κατά τη διάρκεια του Ολοκαυτώματος περίπου 48.000 μέλη της, τα οποία εκτοπίστηκαν βίαια σε στρατόπεδα θανάτου και δεν επέστρεψαν ποτέ. Με αφορμή τα τραυματικά αυτά ιστορικά γεγονότα της αναχώρησης του πρώτου συρμού, το Εβραϊκό Μουσείο Θεσσαλονίκης ξεκινάει τη συνεργασία του με τη Διεύθυνση Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Ανατολικής Θεσσαλονίκης συμμετέχοντας στο πλαίσιο του προγράμματος «Το σχολείο, Δίαυλος Τέχνης & Επιστήμης».

Στόχος της ένταξης του Εβραϊκού Μουσείου Θεσσαλονίκης στο πρόγραμμα είναι η προσπάθεια να φέρει τους μαθητές σε επαφή με το παρελθόν της πόλης τους και την εβραϊκή ιστορία της Θεσσαλονίκης. Στο πρόγραμμα μπορούν να λάβουν μέρος μαθητές από τα σχολεία που εντάσσονται στο εν λόγω εκπαιδευτικό πρόγραμμα της Διεύθυνσης Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Ανατολικής Θεσσαλονίκης.

Εκπαιδευτικοί και μαθητές που έχουν αναλάβει Σχολικές Δραστηριότητες κατά την τρέχουσα σχολική χρονιά έχουν τη δυνατότητα παρακολούθησης των παρακάτω:

I. Εκπαιδευτική ξενάγηση για μαθητές Λυκείου στην περιοδική φωτογραφική έκθεση του Εβραϊκού Μουσείου Θεσσαλονίκης με τον τίτλο: «6 Ημέρες – Η διαδρομή των Ελλήνων Εβραίων». Πρόκειται για τη φωτογραφική αποτύπωση της διαδρομής που εξαναγκάστηκαν να ακολουθήσουν οι Έλληνες Εβραίοι με τα τρένα του θανάτου, με τελικό προορισμό τα στρατόπεδα εξόντωσης. Σε συνδυασμό με την προσθήκη διαδραστικής ψηφιακής τέχνης (σχεδιασμός και δημιουργία διαδραστικού χάρτη και χαρτογραφημένη βιντεοπροβολή) θα αποτελέσουν τις πηγές για την προσέγγιση του Ολοκαυτώματος των Ελλήνων Εβραίων.

Ξεναγήσεις στο Εβραϊκό Μουσείο Θεσσαλονίκης:

Κυριακή 2/4 στις 11:00 & 12:00

Κυριακή 30/4 στις 11:00 & 12:00

II. Ξενάγηση για μαθητές Λυκείου από τον τέως Κοσμήτορα της Σχολής Καλών Τεχνών του Α.Π.Θ., Ομότιμο Καθηγητή Α.Π.Θ., Ξενή Σαχίνη στη μόνιμη έκθεση του ιδίου με τον τίτλο: «Μνήμη και Νέμεσις». Ο κύριος Σαχίνης θα μιλήσει στους μαθητές για τα προσωπικά του έργα τέχνης, τα οποία εκτίθενται μόνιμα στο Εβραϊκό Μουσείο Θεσσαλονίκης. Έπειτα, θα παρουσιάσει στους μαθητές και τα δύο του έργα χαρακτικής σχετικά με το Ολοκαύτωμα των Θεσσαλονικέων Εβραίων που κοσμούν την Αίθουσα Τελετών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.

«Η μεγαλύτερη και πολυτιμότερη κληρονομιά του ανθρώπινου γένους είναι η μνήμη. Είναι η επένδυση του ήθους στο χρόνο. Κάποιες φορές είναι πολύ βαριά και τότε ακριβώς είναι που μας διδάσκει το σεβασμό στις αξίες της ζωής. Λειτουργεί και ως Νέμεσις, ώστε οι ηθικοί αλλά και οι φυσικοί αυτουργοί των εγκλημάτων να μένουν για πάντα ως παραδείγματα προς αποφυγή» (πηγή: http://www.jmth.gr/article-25012017-ekthesi-xenis-sahinis).

Ξεναγήσεις από τον Ξενή Σαχίνη στο Εβραϊκό Μουσείο Θεσσαλονίκης:

Κυριακή 5/3 στις 12:00 (15 μαθητές)

Κυριακή 26/3 στις 12:00 (15 μαθητές)

Κυριακή 9/4 στις 11:00 (15 μαθητές)

III. Εκπαιδευτική δράση φιλαναγνωσίας

«Κυριακή στο Μουσείο διαβάζοντας ένα βιβλίο»

Εκπαιδευτική δράση για μαθητές Γυμνασίου. Στην αίθουσα παιδικής ηλικίας του Εβραϊκού Μουσείου Θεσσαλονίκης οι μαθητές θα ακούσουν μία δραματοποιημένη αφήγηση εφηβικών βιβλίων με θεματική την εβραϊκή ιστορία και το Ολοκαύτωμα και θα συμμετέχουν σε εκπαιδευτικές δραστηριότητες. Πριν την ανάγνωση θα συζητήσουμε για την ζωή και το έργο του εκάστοτε συγγραφέα, καθώς και την ιστορική σχέση που έχει με τα γεγονότα, αν αυτή υφίσταται. Θα συζητήσουμε για τα ιστορικά θέματα που προσεγγίζονται στα βιβλία και θα συμπληρωθούν φύλλα εργασίας. Τα παιδιά θα σχεδιάσουν τις δικές τους αφίσες των βιβλίων, θα ζωγραφίσουν τους αγαπημένους ήρωες των βιβλίων, θα γράψουν

ένα διαφορετικό «τέλος» του βιβλίου. Μετά την ανάγνωση θα συζητήσουμε σχετικά με:

ü την σχέση των ηρώων με το κοινωνικό και το ιστορικό πλαίσιο της εποχής

ü την συμπεριφορά, τις επιπτώσεις στον χαρακτήρα και την προσωπικότητα, καθώς και τα κίνητρα των ηρώων

ü την συναισθηματική κατάσταση που βιώνουν τα παιδιά-θύματα του πολέμου

Κυριακή 5/3 στις 10:00 εκπαιδευτικό πρόγραμμα με την Επιστημονική Υπεύθυνη του Μουσείου Δρ. Ξένια Ελευθερίου (15 μαθητές)

Κυριακή 2/4 στις 10:00 εκπαιδευτικό πρόγραμμα με την Επιστημονική Υπεύθυνη του Μουσείου Δρ. Ξένια Ελευθερίου (15 μαθητές)

Κυριακή 7/5 στις 10:00 εκπαιδευτικό πρόγραμμα με την Επιστημονική Υπεύθυνη του Μουσείου Δρ. Ξένια Ελευθερίου (15 μαθητές)

IV. Εκπαιδευτική ξενάγηση

«Τα παιδιά τρώνε ακούγοντας μουσική»

Μαθητές Γυμνασίου μαθαίνουν παραδοσιακές συνταγές της τοπικής κουζίνας σε σύνδεση με την τοπική ιστορία και την οικογενειακή τους ιστορία. Η πολυπολιτισμική Θεσσαλονίκη του 20ού αιώνα διέθετε διαφορετικές κουζίνες και διαφορετικές διατροφικές συνήθειες (ΔΙΑΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΟΤΗΤΑ).

Οι μαθητές επισκέπτονται το Εβραϊκό Μουσείο Θεσσαλονίκης και παρατηρούν τα εκθέματα της μόνιμης Λαογραφικής έκθεσης που αφορούν στη σεφαραδίτικη κουζίνα των Ισπανοεβραίων στις μεγάλες θρησκευτικές εορτές του ιουδαϊσμού. Προσπαθούν με την βοήθεια της ξενάγησης να βρουν τα κοινά στοιχεία/ υλικά μεταξύ των συνταγών της εβραϊκής και χριστιανικής θρησκείας. Μαθαίνουν την προσωπική ιστορία του γευσιγνώστη-κριτικού εστιατορίων και συγγραφέα Αλβέρτου Αρούχ, ενός πολυταξιδεμένου Εβραίου Θεσσαλονικιού, του γνωστού «Επίκουρου».

Επισκέπτονται την αίθουσα της Μουσικής και έρχονται σε επαφή με παραδοσιακά σεφαραδίτικα τραγούδια που ακούγονταν στην Θεσσαλονίκη μέχρι και την περίοδο της Γερμανικής Κατοχής από την πολυάριθμη προπολεμική εβραϊκή κοινότητα της Θεσσαλονίκης. Επεξεργάζονται τα τραγούδια ως ιστορικές ηχητικές πηγές και ως γραπτές ιστορικές πηγές που αναδεικνύουν μία ξεχασμένη όψη της τοπικής ιστορίας της πόλης.

Κυριακή 7/5 στις 12:00 εκπαιδευτικό πρόγραμμα (15 μαθητές)

Κυριακή 28/5 στις 10:00 εκπαιδευτικό πρόγραμμα (15 μαθητές)

Για πληροφορίες και κρατήσεις: Το αίτημα για την συμμετοχή σε μία από τις δράσεις πρέπει να γίνει τηλεφωνικά στο τηλέφωνο: 2310 250-406 (εσωτ.110), κα Αρδίττη, Δευτέρα με Παρασκευή 10:00 έως τις 13:00. Για να γίνει η κράτηση απαιτείται το όνομα του σχολείου και το όνομα του υπεύθυνου εκπαιδευτικού

Επιμέλεια- Οργάνωση του προγράμματος: Ξένια Ελευθερίου, Επιστημονική Υπεύθυνη του Εβραϊκού Μουσείου Θεσσαλον